Verwarmde handvatten monteren

Zodra de buitentemperatuur daalt, worden koude handen al snel een probleem voor bestuurders van tweewielers. Het bovenlichaam is met een warme trui nog wel te beschermen, de benen met een lange onderbroek, de voeten met dikke sokken, maar de handen koelen op de bike altijd het snelst af. Een motorrijder die het koud krijgt, reageert minder snel en is niet meer zo behendig als nodig is in het wegverkeer. Heel dikke handschoenen zijn helaas geen goede oplossing, want daarmee zijn de armaturen niet goed te bedienen – de rijveiligheid wordt beperkt. Daarom zijn verwarmde handvatten een voordelige, zinvolle accessoire als het motorseizoen zo vroeg mogelijk moet beginnen en in de herfst zo laat mogelijk moet eindigen. Echte winterrijders weten ze natuurlijk helemaal te waarderen. Wie het verwarmingseffect optimaal wil benutten, vult ze aan met stuurmanchetten of handkappen om de handen te beschermen tegen de rijwind.

Voorwaarde voor gebruik is een voertuig met een 12-volt boordnet en accu. De accu mag niet te klein zijn, want verwarmde handvatten verbruiken wel wat stroom (afhankelijk van de schakelaarpositie en uitvoering tot 50 watt). De accu moet daarom een capaciteit van minstens 6 Ah hebben. Ook moet de dynamo de accu gegarandeerd voldoende kunnen opladen. Wie vooral in het stadsverkeer voortdurend optrekt en stilstaat, alleen korte stukken rijdt en vaak de startmotor gebruikt, zal met verwarmde handvatten al snel de dynamo enigszins overbelasten en moet de accu met enige regelmaat bijladen met een oplaadapparaat. Daarom is toepassing op lichte motoren slechts beperkt mogelijk. 6-volts boordnetten of magnetische ontstekingen zonder accu schieten helaas te kort voor gebruik van verwarmde handvatten.

Voor een stevige bevestiging van de verwarmde handvatten aan het stuur en vooral ook aan de gasdraaibus, moeten deze met een hittebestendige 2-componentenlijm worden vastgezet. De lijm, een relais, passende geïsoleerde kabelschoenen voor de aansluiting van de kabels, remmenreiniger en een goede crimptang dien je gereed te hebben voordat je begint met de werkzaamheden. Optioneel zijn een kunststof hamer, een dopsleutelset, een dunne schroevendraaier en eventueel een boormachine en wat kabelmateriaal voor aansluiting van het relais nodig.

Voordat je met het werk begint, lees je de montagehandleiding van de verwarmd handvatten door en maak je jezelf vertrouwd met de onderdelen. 

Om onnodig werk te voorkomen, sluit je de kabels voor de verwarmde handvatten, schakelaars en accukabel een keer proefsgewijs aan op een 12-volts accu om zo de installatie te testen. Wanneer je hebt vastgesteld dat alles probleemloos werkt, kun je beginnen met de montage. 

Eerst moet de motor veilig worden opgebokt. Een vanzelf inklappende jiffy kan het beste met een ratelband worden gefixeerd om te voorkomen dat de bike onverwacht omvalt. Klap vervolgens het zadel op of verwijder het (meestal zit dit vast met het zadelslot; raadpleeg de bedieningshandleiding bij de motor) en zoek de accu. Eventueel moet je nog een zijkap of een accubak verwijderen. In zeldzame gevallen zit de accu onder een dummytank, onder het achterspatbord of in een afzonderlijke bak op het frame.

De min-pool van de accu wordt losgekoppeld, zodat er geen ongewenste kortsluiting kan optreden bij de latere kabelaansluiting. Zorg dat de moer van de poolaansluiting niet kwijtraakt wanneer de min-kabel wordt losgekoppeld. 

Vervolgens verwijder je de tank. Controleer daarvoor eerst waar deze verbonden is met het frame en/of andere onderdelen. 

Op onze voorbeeldbike, de Suzuki GSF 600, zijn bijv. de zijkappen via insteekverbindingen met de tank verbonden. Die moeten dus eerst worden losgemaakt en opzij worden gehangen.

Bovendien moet het verlengstuk aan de bediening van de benzinekraan worden losgeschroefd, zodat het later niet aan het frame blijft hangen. 

Een benzinekraan met onderdrukregeling wordt op "ON" gezet, niet op "PRI", zodat er geen benzine naar buiten stroomt wanneer de slangen worden losgemaakt. Een benzinekraan zonder onderdrukregeling kan op "OFF" worden gezet. 

Vervolgens maak je de slangen los. Bij de Bandit zijn dit de ontluchtings-, onderdruk- en de benzineslang naar de carburateur. 

Om de originele grepen van het stuur te verwijderen, kun je het beste een beetje afwasmiddeloplossing onder de greep spuiten. Til de greep met een dunne schroevendraaier een beetje van het stuur of van de gasdraaibus en beweeg de schroevendraaier een keer rondom het stuur, zodat de oplossing wordt verdeeld. De greep is er dan makkelijk af te trekken. 

Bij ongevoelige rubberen handgrepen kan eventueel remmenreiniger worden gebruikt, maar niet bij handgrepen van schuimrubber, want dat materiaal kan oplossen door de remmenreiniger. Als de greep op het stuur is gelijmd, moet deze op de plaats van de verlijming met een mes worden losgesneden. Bekijk nu de gasdraaibus. De verwarmde handvatten zijn het makkelijkst op gladde gasdraaibussen aan te brengen. Als het handvat er zonder problemen op te schuiven is, hoeft de bus niet van het stuur te worden gedemonteerd. 

Bussen met profiel of iets te dikke bussen moeten echter met een zaag, vijl en schuurpapier worden nabewerkt, zodat de nieuwe greep er strak, maar zonder geweld op aan te brengen is. Daarvoor kun je de draaibus het beste van het stuur verwijderen. Voor dat doel wordt de armatuur opengeschroefd, zodat de gaskabels los kunnen worden gehangen. Dat gaat gemakkelijker wanneer je de insteller van de kabels iets terugdraait, zodat de kabel iets meer speling heeft. Draaibussen van metaal zijn stabieler dan plastic bussen en kunnen ook tegen een slag van een hamer. Wees bij kunststof echter voorzichtig – hier kan de nieuwe greep beter niet met de hamer worden aangebracht, al helemaal niet op het stuur. Als de behuizing van de armatuur eveneens uit kunststof bestaat en met een kleine pen op het stuur is gefixeerd, kan deze al bij een geringe belasting afbreken. De armatuur op het stuur zit dan niet meer goed vast. 

De gasdraaibus van de Suzuki heeft uitstekende delen die voor de nieuwe verwarmde handvatten moeten worden afgezaagd en tot slot worden afgevijld. Bovendien moet de diameter iets worden verkleind met schuurpapier, zodat het nieuwe handvat zonder geweld kan worden aangebracht. Eventueel moet je de gasdraaibus eveneens bijwerken. 

Wie de oude handvatten als reserve wil bewaren, kan het beste een nieuwe bus aanschaffen en passend maken voor het verwarmde handvat. 

Voordat je de handvatten vastlijmt, ontvet en reinig je het stuur en de gasdraaibus met remmenreiniger. 

 Meng daarna de lijm volgens de aanwijzingen op de verpakking. Vervolgens moet je snel doorwerken, want 2-componentenlijm hardt snel uit. Doe een beetje lijm in het handvat, schuif het linkerhandvat zo op het stuur dat de kabelopening onder zit en herhaal deze handeling voor de gasdraaibus. Het nieuwe handvat is makkelijk aan te brengen, want dat heb je van tevoren al uitgeprobeerd. 

Plaats de kabels van de handvatten tussen de vorkpoten naar het frame zo dat ze het gas in geen geval kunnen hinderen of beknellen wanneer het stuur tegen de aanslag wordt gedraaid.

Bevestig de schakelaar afhankelijk van je voertuig met een klem op een handige plaats op het stuur of met een kleefstrip op het instrumentenpaneel resp. in de topkuip. Leid de kabel ook naar het frame en let bij de kop van het frame op dat de kabel niet bekneld kan raken wanneer het stuur tegen de aanslag wordt gedraaid. 

De kabelboom voor de accuaansluiting kan nu met de kabels van de handvatten en de schakelaarunit worden verbonden. Dat is bij verwarmde handvatten van saito bijzonder gemakkelijk, omdat de contacten duidelijk zijn gemarkeerd met 'vlaggen'. 

Voer de kabelboom langs het frame naar de accu. Alle kabels worden op het stuur en op het frame goed vastgemaakt met kabelbinders. 

Verwarmde handvatten met een laag vermogen kunnen nu direct op de plus- en min-pool van de accu worden aangesloten (zie de montagehandleiding bij de verwarmde handvatten). Hiermee riskeer je echter stroomverlies als de verwarmde handvatten na de rit een keer niet via de schakelaar worden uitgeschakeld. Het contactslot onderbreekt bij dit soort schakelingen immers het stroomcircuit niet. 

Als de handvatten bijv. 's nachts ingeschakeld blijven, kunnen ze afhankelijk van de ingeschakelde stand sterk oververhit raken en kan de accu zo diep worden ontladen dat de motor niet meer kan starten. Om dit te vermijden, is het altijd raadzaam de handvatten aan te sluiten via een relais. Zoek een geschikte plaats voor het relais in de buurt van de accu. Op de Bandit hebben we een klein gaatje in de spatlap onder het zadel geboord waar we het relais hebben vastgeschroefd.

Het relais wordt nu aangesloten op klem 86 met negatieve accuspanning, op klem 30 met de zekering ertussen met positieve accuspanning, op klem 87 met de rode plus-kabel van de verwarmde handvatten (toevoer naar de schakelaarunit) en op klem 85 met een geschakeld plus-contact van het contactslot. Dit kun je gebruiken van een nabijgelegen verbruiker, bijvoorbeeld de claxon die toch niet veel wordt gebruikt of het startrelais, zoals op de Bandit. 

Het geschakelde plus-contact kun je met een spanningzoeker vinden. Die moet op de betreffende kabel oplichten zodra het contact op "ON" wordt gezet en bij uitschakeling weer uitgaan.

Na aansluiting van het relais controleer je alle elektrische verbindingen nog een keer. Is alles goed aangesloten? Dan kun je de accu aansluiten, het contact aanzetten en de verwarmde handvatten een keer uitproberen. Gaat het indicatielampje branden, werken de verwarmingsniveaus en alle andere functies? 

Dan kan de tank weer worden gemonteerd. Controleer eerst nog een keer of de gashendel goed werkt als deze gedemonteerd is geweest, en let dan op of de slangen zonder knikken zijn aangesloten en of eventuele klemmen goed zitten. Soms is het handig als een helper daarbij de tank vasthoudt – de veiligste manier om krassen in de lak of een val van de tank te vermijden. 

Nadat je het zadel hebt teruggeplaatst en de bike weer helemaal rijklaar is gemaakt, kun je de eerste proefrit maken en uitproberen, hoe aangenaam de warmte van de verwarmde handvatten uitstraalt naar het hele lichaam. Dat is nog eens comfort.