Motorolie verversen
Motorolie veroudert: de additieven en smeercapaciteiten van motorolie in een motorfiets nemen na verloop van tijd af. Er verzamelt zich vuil in het oliecircuit. Dan wordt het tijd om de olie te verversen.
Let op: De video's zijn in het Duits.
- Olie van de motor verversen
- De 5 doodzonden voor het verversen van olie
- Motorolie verversen – aan de slag
- 01 – Vulschroef eruit
- 02 – Olie aftappen
- 03 – Oliefilter met behuizing
- 04 – Oliefilter zonder behuizing
- 05 – Vullen met olie
- 06 – Stahlbus-olieaftapventiel inbouwen
- 07 – Oliepeil controleren
- Olie in het kort
- Onze aanbeveling
Olie van de motor verversen
Motorolie behoort tot de 'slijtonderdelen' van een benzinemotor. Het aantal gereden kilometers, de thermische belasting en het rijgedrag zorgen dat de smerende eigenschappen van de olie en de additieven langzaamaan afnemen. Wie lang plezier wil beleven van zijn motor, zal de olie dus graag verversen volgens de intervallen die de fabrikant opgeeft in het onderhoudshandleiding.
De 5 doodzonden voor het verversen van olie
- NIET DOEN: olie verversen onmiddellijk na het rijden - gevaar voor brandwonden!
- NIET DOEN: olie verversen zonder het filter te vervangen - de nieuwe olie zou door het oude filter snel verontreinigd raken.
- NIET DOEN: olie in het afvoerputje gieten - olie is klein chemisch afval!
- NIET DOEN: de oude keerring hergebruiken - er zouden druppels olie op de achterband terecht kunnen komen.
- NIET DOEN: olie voor personenwagens gebruiken voor een motorfiets!
Motorolie verversen – aan de slag
01 – Vulschroef eruit
Rijd de motor warm (niet heet!) voordat je de olie gaat verversen. Bescherm de vloer van de garage met een grote doek die een paar spatten kan opnemen. Afhankelijk van de motor kan het zijn, dat je de aftapschroef achter lastige plastic kuipdelen eerst toegankelijk moet maken. En als je wilt voorkomen dat je telkens de kommen van de vrouw des huizes moet schoonpoetsen, kun je jezelf de aanschaf van een olieopvangbak gunnen. Aan de bovenkant moet voldoende lucht naar binnen kunnen stromen om de olie er onder de motor uit te laten lopen. Draai daarom eerst de olievulschroef eruit.
02 – Olie aftappen
Draai vervolgens de olieaftapschroef met een ratelsleutel met een zeskantbit los en langzaam naar buiten. Gebruik bij de laatste omwentelingen van de schroef eventueel een lap, om te voorkomen dat er mogelijk nog heel warme olie over je handen stroomt.
Bij een volledige olieverversing moet ook het oliefilter worden vervangen. Er zijn twee soorten filters. De ene soort heeft wat weg van een blikje frisdrank, kant-en-klaar met behuizing. De andere soort ziet eruit als een opgerolde mini-accordeon en bestaat uit filterpapier. Deze filters moeten in een aanwezige behuizing op de motor worden ingebouwd.
03 – Oliefilter met behuizing
Het complete filter met behuizing is makkelijker los te draaien met een speciaal opzetstuk voor een ratelsleutel.
De nieuwe filterbehuizing is voorzien van een keerring die je vóór het inbouwen bestrijkt met een dun laagje olie.
Controleer voordat je het nieuwe oliefilter inbouwt of dit identiek is aan het oliefilter dat je vervangt (hoogte, diameter, afdichtingsvlak, evt. schroefdraad, enz.). Haal het nieuwe patroonfilter stevig aan volgens de specificaties in je onderhoudsboek: De specificaties van de fabrikant van je voertuig zijn daarbij bepalend.
04 – Oliefilter zonder behuizing
De filters die eruitzien als een mini-accordeon bevinden zich in een behuizing die op zijn plaats wordt gehouden met een centrale schroef of meerdere schroeven op de rand.
Bijna altijd bevindt zo'n filter zich aan de voorzijde van de motor. Nadat je het deksel eraf hebt geschroefd (let op: er stroomt een restje olie naar buiten!), verwijder je het oude filter (let goed op de inbouwpositie), reinig je de behuizing en plaats je het nieuwe filter in de juiste richting erin.
Afhankelijk van de fabrikant bevinden zich op de behuizing, het deksel of een centrale schroef afdichtingen en keerringen die je allemaal moet vervangen raadpleeg de sleuteltip Pakkingen.
Nadat je de behuizing weer hebt gesloten en de schroeven met een momentsleutel hebt aangehaald, verwijder je met een reiniger alle olievlekken van de motor. Het reinigen moet serieus worden genomen, omdat zich anders bij een hete motor stinkende gassen ontwikkelen en er bijzonder hardnekkige vlekken kunnen ontstaan.
05 – Vullen met olie
Als de aftapschroef is voorzien van een nieuwe keerring en volgens de specificaties van de fabrikant is aangehaald, kun je nieuwe olie bijvullen.
Raadpleeg het handboek bij je voertuig voor de juiste hoeveelheid, viscositeit en specificaties. Ook de keerring van de vulschroef dient dringend te worden vervangen – dat bespaart een hoop werk.
Let op: Controleer tot slot na een korte testrit met de motor nog een keer of het oliepeil in orde is en of er nergens olie lekt.
06 – Stahlbus-olieaftapventiel inbouwen
Als je het je bij de volgende olieverversing gemakkelijker wilt maken en schoner wilt werken, kun je de originele aftapschroef het beste vervangen door een Stahlbus-olieaftapventiel. Nu is daarvoor het ideale moment en je verbetert je motor meteen een beetje!
Met een Stahlbus-olieaftapventiel schroef je gewoon de beschermdop eraf om olie te verversen en breng je met een snelsluiting een slangaansluiting aan. Door deze vergrendeling wordt het ventiel geopend en kan de olie naar de gereedstaande opvangbak wegstromen.
Wanneer je de slangaansluiting lostrekt, wordt het ventiel vanzelf gesloten en hoef je alleen de beschermdop er weer op te draaien. Gemakkelijker kan olie met de hand niet worden ververst! Bovendien bescherm je zo het schroefdraad in het carter en hoef je geen keerring meer te vervangen. Ons complete assortiment aan Stahlbus aftapventielen vind je op www.louis.nl onder Mijn Bike.
07 – Oliepeil controleren
En wanneer je de garage weer hebt opgeruimd en de olie volgens de regels hebt afgevoerd (en eventuele ongewenste olievlekken op de vloer hebt weggewerkt met een olievlekkenverwijderaar, bijvoorbeeld een remmenreiniger), kun je weer de weg op.
Controleer voordat je wegrijdt voor de zekerheid nog één keer het oliepeil, vooral bij motoren met oliefilters die in een afzonderlijke behuizing zijn ingebouwd.
Olie in het kort
Niets werkt zonder olie: de wrijving van de zuigers, de loopvlakken en de tandwielen zou iedere motor binnen de kortste keren vernielen.
Regelmatige controle van het oliepeil is dus van levensbelang voor je tweewieler, net als regelmatig olie verversen. Want olie veroudert, raakt vervuild door metaaldeeltjes en verbrandingsresten en verliest gaandeweg zijn smerende vermogen.
Natuurlijk moet de olie de viscositeit hebben die door de fabrikant is voorgeschreven en moet deze speciaal voor de motorfiets of scooter bedoeld zijn. Motoren van motorfietsen draaien namelijk aanzienlijk sneller, de aandrijving moet vooral door de motorolie worden gesmeerd en ook de (natte) koppeling draait mee in de olie. De juiste additieven zorgen voor een hoge schuif-, druk- en temperatuurweerstand en ook slijtagebescherming. Let op: olie voor personenauto's bevat extra smeermiddelen en is ontwikkeld voor motorblokken met een droge koppeling. Natte koppelingen zouden met deze olie slippen.
Het moet de juiste olie zijn: synthetische oliën zijn qua gedrag bij hoge temperaturen, bescherming bij een koude start, vermindering van wrijving en het vermijden van afzetting veruit superieur aan minerale oliën en daarom voor sporttoepassingen en getunede motoren het meest geschikt. Maar niet iedere motor, en in het bijzonder de koppeling, verdraagt deze hoogwaardige oliën. Informeer bij je contractwerkplaats. Bij een hoge kilometerstand dient de overstap alleen na een voorafgaande reiniging en revisie te worden gemaakt.
Als alternatief kan een deelsynthetische olie worden gekozen, die de meeste koppelingen zonder problemen verdragen. Moderne motoroliën worden vaak ook in een HC-syntheseproces vervaardigd. Zo ontstaan in de raffinaderij op chemische wijze bij het zogeheten katalytische hydrocracking-procedé basisoliën met kwalitatief duidelijk verbeterde eigenschappen die vooral wat betreft koude-vloei-eigenschappen, thermische en chemische belastbaarheid superieur zijn aan minerale oliën. Bijkomende voordelen zijn een snellere doorsmering van de motor na de start, een duidelijk schonere motor en verhoogde bescherming van de motorcomponenten.
Voor motoren die vóór 1970 zijn gebouwd, is synthetische olie overigens niet aan te bevelen. Voor oldtimers bestaat er speciale single en multi grade olie. En vergeet tot slot niet: ongeacht de olie waarvoor je kiest, dien je de motor altijd rustig warm te laten lopen. Je motor bedankt je met een lange levensduur.
De motorolieclassificaties
- API Amerikaanse motorolieclassificatie (American Petrol Institute)
Gebruikelijk sinds ca. 1941. De 'S'-klassen hebben betrekking op benzinemotoren, de 'C'-klassen op dieselmotoren. De tweede letter geeft telkens de prestaties aan. Vanaf 1980 gold standaard S'F', vanaf '88 S'G', vanaf '93 S'H', vanaf '96 S'J', vanaf '01 S'L', enzovoort. API CF is de standaard bij dieseloliën voor personenvoertuigen. De API-klassen voor tweetaktoliën (letter 'T') worden niet meer gebruikt. Transmissie- en cardanoliën zijn beschreven in de klassen G4 – G5.
- JASO Japanse motorolieclassificatie (Japan Automobil Standards Organization)
De JASO T 903 is momenteel wereldwijd de belangrijkste classificatie voor motorolie voor motoren. Op basis van de eisen van de API legt JASO extra eigenschappen vast die o.m. een perfecte werking van de olie bij wetsumpgesmeerde koppelingen en transmissies garanderen. Afhankelijk van het wrijvingsgedrag in de koppeling wordt de olie ingeschaald volgens JASO MA of JASO MB. Een hogere wrijvingswaarde resulteert in JASO MA en momenteel in JASO MA-2. Oliën die aan deze classificatie voldoen, zijn bijzonder compatibel met koppelingen.
- ACEA Europese motorolieclassificatie van autofabrikanten (Association des Constructeurs Européens d’Automobiles)
Wordt gebruikt sinds 1996. De klassen A1–A3 beschrijven oliën voor benzinemotoren en B1–B4 voor dieselauto's.
- Viscositeit (SAE – Society of Automotive Engineers)
Beschrijft de traagvloeibaarheid van een olie en het temperatuurbereik waarin de olie kan worden ingezet. Voor moderne multi grade olie geldt: hoe lager het getal met 'W' ('Winter'), des te sneller vloeit de olie bij kou; hoe hoger het getal erachter zonder 'W', des te zwaarder kan de smeerlaag worden belast bij hoge bedrijfstemperaturen.
Aanwijzingen m.b.t. Duitse wet inzake afgewerkte olie (AltölV)
Volgens de Duitse wet inzake afgewerkte olie (AltölV) is het verboden afgewerkte olie op te slaan, in de vrije natuur te lozen, met het huisvuil mee te geven, te verbranden of via het riool weg te spoelen.
In de regel kun je afgewerkte olie overal gratis inleveren waar je de olie hebt gekocht. Vermeng de olie niet met andere vloeistoffen. Je kunt de olie bijvoorbeeld inleveren bij: handelaren, werkplaatsen, tankstations, recyclingcentra of speciale inleverpunten in je gemeente. Je kunt je afgewerkte olie ook inleveren in ieder filiaal van Louis.
Onze aanbeveling
Het Louis Technisch Centrum
Als je een technische vraag over je motor hebt, neem dan contact op met ons Technisch Centrum. Daar heeft men oneindig veel ervaring, naslagwerken en adressen.
Let op!
Deze tips voor hobbymonteurs vormen algemene handelwijzen die niet van toepassing kunnen zijn op alle voertuigen of alle afzonderlijke onderdelen. Omdat de concrete situatie bij jou ter plaatse sterk kan afwijken, kunnen wij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de toepasselijkheid van de informatie in deze tips voor hobbymonteurs.
Bedankt voor je begrip.